Fictie

Van laag tot hoog heeft het onderwijs in Nederland een dieptepunt bereikt. We zijn er allemaal getuige van, stonden erbij. velen hebben gewaarschuwd, maar niemand heeft de neergang tegengehouden. De verloedering is thans in een stroomversnelling gekomen. Het hoger beroepsonderwijs slokt de universiteiten op. De restanten van de academische wereld zijn ten prooi gevallen aan de bureaucratie à la Kafka, het voortgezet onderwijs heeft vakkennis vervangen door vaardigheid en het basisonderwijs is van een voetstuk in diggelen gevallen. (Arnold Heertje)

Er zal een diepgaand debat op gang moeten komen over de toekomst van ons onderwijs. Te lang en te vaak is het onderwijsbeleid bepaald door partijpolitieke en persoonlijke belangen en opvattingen. Laten we niet bevreesd zijn om de echte problemen helder te benoemen. De vereniging Vrienden van het Gymnasium wil met deze bundel een ieder die de kwaliteit van ons onderwijs ter harte gaat, uitnodigen tot deelname aan dit debat.

'The great poet writes his time,' schreef Eliot. In het werk van de Braziliaanse Carlos Drummond de Andrade (1902-1987) lezen we onze tijd. Drummond biedt geen hoop, geloof, troost, geen leefregels of zekerheden, geen houvast van welke aard ook. Hij is daarom de dichter van de menselijke onmogelijkheid genoemd, wat hem meteen vanaf zijn sensationele debuut in de jaren twintig van de vorige eeuw tot de meest omstreden figuur in het nogal conservatief getinte Braziliaanse literaire leven heeft gemaakt. Als de mens zo in elkaar zit dat hij moet communiceren, dat hij daartoe taal en liefde heeft maar dat taal en liefde weer tekort schieten, dan rest volgens Drummond slechts een surrogaat van liefde en de grootst mogelijke terughoudendheid in de taal. Het is het overal voelbare besef van bescheidenheid die de mens tegenover zichzelf verplicht is, een simpele kwestie van fatsoen wil hij met zichzelf coherent zijn, dat Drummond en zijn werk kenmerkt en de toon van dit werk bepaalt: een soms wat korzelige toon, waarin wantrouwen klinkt tegen elke vorm van enthousiasme, het gebruik van understatement, anticlimaxen, kleine woorden voor grote dingen, colloquialismen, dit alles gelieerd aan een onmiskenbare ondertoon van classiciteit.
Maar de paradoxale waarheid is dat dit werk, ondanks de door de schrijver beoogde schijn van het tegendeel, wel degelijk in staat is te helpen. Drummond bewijst met zijn werk dat het leven, ongerijmd als het is, leefbaar is.
Een internationale consensus rekent Drummond tot de belangrijkste Latijns-Amerikaanse dichters van de twintigste eeuw. Generaties Brazilianen hebben hem erkend als hun intellectuele mentor. Deze man, die geen enkele poging deed bij wie ook in de smaak te vallen, is in Brazilië voor grijsaards en scholieren en alle leeftijdsgroepen daar tussenin - en dat zonder ook maar een zweem van twijfel - de grootste.

August Willemsen - de vertaler van onder anderen Fernando Pessoa en Machado de Assis - is erin geslaagd een keuze en vertaling te realiseren die Drummond geheel en al recht doet.

Een ogenschijnlijk onverwoestbaar prestige van een eenvoudig, plichtsgetrouw hoofdambtenaar in Indië wordt na jarenlange strijd aangetast door een geheimzinnige oosterse kracht

Wanneer Maisie zes jaar oud is, besluiten haar ouders van elkaar te scheiden. Maisie groeit op in een wereld vol smakeloze intriges en verraad. Toch blijft haar geest ongebroken. Wanneer haar ouders trouwen met nieuwe partners worden de conflicten alleen maar scherper.
WAT MAISIE WIST is een ontroerende roman over een opgroeiend meisje dat haar onschuld achter zich laat om die uiteindelijk vervangen te zien worden door een onthutsend besef. Het verhaal over onverantwoordelijke ouders en de manier waarop kinderen vaak het slachtoffer worden van een scheiding is nog altijd actueel. De auteur biedt een briljant inzicht in het leven van Maisie.

Op een zonnige dag in augustus 1966 verdrinkt de achtjarige Jacob, zoon van Lucille en Harold Hargrave. Bijna vijftig jaar later staat hij voor hun deur. Blakend van gezondheid, nog steeds acht jaar oud. En Jacob is niet de enige die is teruggekeerd uit de dood. Overal in de wereld duiken Teruggekeerden op, en al gauw zijn het er zo veel dat steeds meer mensen zich bedreigd voelen. Niemand begrijpt waarom het gebeurt, hoe het mogelijk is. Maar één ding is zeker: in de chaos die volgt zal iedereen uiteindelijk een keuze moeten maken.

Klaas lijdt aan de taaislijmziekte oftewel cystic fibrosis. Hij is elf jaar oud als de ziekte in de terminale fase komt. Theo van Diepen is zijn arts en maakt van dichtbij mee hoe Klaas en zijn ouders met de ziekte omgaan. Klaas geeft duidelijk aan niet voor longtransplantatie in aanmerking te willen komen. Een besluit met grote gevolgen, voor Klaas en voor zijn ouders. Maar zeker ook voor Theo van Diepen. Klaas kan nu niet meer beter worden en Theo kan alleen nog maar de pijn verzachten. Wanneer het lijden van de jongen ondraaglijk wordt, komt Theo voor een groot dilemma te staan: kiezen tussen leven en dood. Kiezen tussen zakelijke, wetenschappelijke kennis en zijn gevoel als mens. Kiezen tussen wat wettelijk mag en wat vanuit goed dokterschap moet. Worstelen met dilemma's random actieve levensbeeidiging bij kinderen.
Paul Brand geeft ons in een heldere stijl en rake bewoordingen een inkijk in het leven en werk van kinderarts Theo van Diepen. We leren Theo kennen als co-assistent op de afdeling kindergeneeskunde en volgen hem gedurende zijn carriere als kinderlongarts. We zijn betrokken bij belangrijke leermomenten tijdens zijn opleiding en leven mee met emotionele gebeurtenissen als het overlijden van ernstig zieke kinderen.

Wie aan dit boek begint, heeft geen andere keus dan het uit te lezen. Het boek geeft een indrukwekkend inzicht in de persoonlijke afwegingen die artsen maken bij de behandeling van hun ziekste patienten, maar biedt ook een onthullende blik in de keuken van de besloten medische beroepsgroep. Het is ingetogen geschreven, maar zo aangrijpend dat het iedere lezer zal intrigeren.

‘Voor een man van zijn leeftijd, tweeënvijftig, gescheiden, heeft hij het probleem van de seks naar zijn idee heel aardig opgelost. Iedere donderdagmiddag rijdt hij naar Green Point. Stipt om twee uur drukt hij op de bel bij de ingang van Windsor Mansions, zegt zijn naam en gaat naar binnen. In de deur van nummer 113 staat Soraya op hem te wachten. Hij loopt meteen door naar de slaapkamer, die aangenaam ruikt en zacht verlicht is, en kleedt zich uit. Soraya komt uit de badkamer, laat haar peignoir afglijden, schuift naast hem in bed. “Heb je me gemist?” vraagt ze. “Ik mis je elke dag,” antwoordt hij.

Zo begint het meesterwerk van J.M. Coetzee, inmiddels een moderne klassieker. Het is het verhaal van een medewerker aan de universiteit die in ongenade is gevallen door een affaire met een studente en zich terugtrekt op de afgelegen boerderij van zijn dochter, in de hoop enig evenwicht in zijn leven aan te brengen. Maar de harde werkelijkheid rukt meedogenloos op en verstoort alle broze relaties. Hij wordt samen met zijn dochter het slachtoffer van een gewelddadige actie. Met In ongenade werd J.M. Coetzee wereldberoemd.

Jules Epstein, een vermogend New Yorker, besluit aan het einde van zijn leven een andere weg in te slaan en zijn rijkdom beetje bij beetje te doneren. Met de laatste restanten reist hij naar Israël om daar een blijvend monument voor zijn ouders op te richten. Dan ontmoet hij Menachem Klausner, die hem aanziet voor een nazaat van Koning David en hem uitnodigt voor een reünie. Zijn Klausners motieven zuiver? Ook een bekend Amerikaans auteur begeeft zich naar Israël. Ze laat haar gezin achter in Brooklyn en checkt in bij het Hilton Tel Aviv – waar ze al haar hele leven elk jaar verblijft – in de hoop dat het hotel als inspiratiebron voor haar nieuwe roman kan dienen. Een ontmoeting met professor Geizi Friedman zet haar op een ander spoor: hij weet waar de onvoltooide manuscripten van Kafka bewaard worden en wil dat ze er een af schrijft. Donker woud is een betoverende roman over persoonlijke ontwikkeling, over herinneren en over welke plaats geschiedenis in ons bestaan inneemt.

Ook Bouvard en Pécuchet (1881) is een typisch Flaubert-roman. Alleen heeft de Normandische perfectionist het verhaal van twee rentenierende klerken op zoek naar encyclopedische kennis niet helemaal af kunnen maken.

Het nooit eerder vertelde verhaal van kroonprins Wiwill. In 1876 is Willem van Oranje, roepnaam Wiwill, kroonprins van Nederland. Afgeschrikt door het slechte huwelijk van zijn ouders, koning Willem III en koningin Sophie, vlucht hij naar Parijs, vastbesloten om nooit terug te keren naar Den Haag. In de mondaine metropool vult Wiwill zijn dagen met het verleiden van beeldschone vrouwen in chique salons. Maar dan wordt hij verliefd op een Nederlandse gravin, een vrouw beneden zijn stand. Kiest hij voor de liefde of toch voor de troon?

De veelzijdige Rabindranath Tagore (1861-1941) was bovenal dichter. Zowel W.B. Yeats als Pablo Neruda liepen erg hoog met hem op. Jorge Luis Borges daarentegen noemde hem ooit smalend ‘een uitvinding van Stockholm’, verwijzend naar de Nobelprijs voor literatuur die Tagore in 1913 ontving. Wat tot nog toe in ons taalgebied verscheen, geeft een te beperkt beeld van deze belangrijke dichter. De enorme verscheidenheid van zijn werk maakt de lectuur van zijn gedichten tot een boeiend avontuur. De ‘biddende’ Tagore kennen wij het best, maar meer nog ontdekken wij nu de ‘humane’ Tagore die met veel liefde en warmte begaan is met de mens, de natuur, het hele universum.

Tussen 1910 en 1924 geschreven gedichten, waarin het communistische ideaal en de geliefde vrouw een synthese aangaan

Dit fraai uitgevoerde boek bevat 28 verhalen uit de Noordse mythologie, over de goden en helden van het oude Europa. Veel Goden en Godinnen zijn bij ons nog steeds bekend door bekende plaatsen en de dagen van de week, zoals Thor, de dondergod, Frico (Freyer) de god der vruchtbaarheid en Wodan (Odin) de oorlogsgod.

Het boek vertelt over koning Gylfi, die naar het huis van de goden reist om de geheimen van het heelal te doorgronden. In het Walhalla ontdekt hij alles over de geweldige avonturen van deze goden en de duivelse monsters die bevochten moeten worden om te overleven. Geïllustreerd met prachtige tekeningen in kleur en zeer duidelijk verhalende tekst.

"Sommer 2011. Adolf Hitler erwacht auf einem leeren Grundstück in Berlin-Mitte. Ohne Krieg, ohne Partei, ohne Eva. Im tiefsten Frieden, unter Tausenden von Ausländern und Angela Merkel. 66 Jahre nach seinem vermeintlichen Ende strandet der Gröfaz in der Gegenwart und startet gegen jegliche Wahrscheinlichkeit eine neue Karriere - im Fernsehen. Dieser Hitler ist keine Witzfigur und gerade deshalb erschreckend real. Und das Land, auf das er trifft, ist es auch: zynisch, hemmungslos erfolgsgeil und auch trotz Jahrzehnten deutscher Demokratie vollkommen chancenlos gegenüber dem Demagogen und der Sucht nach Quoten, Klicks und "Gefällt mir"-Buttons. Eine Persiflage? Eine Satire? Polit-Comedy? All das und mehr: Timur Vermes' Romandebüt ist ein literarisches Kabinettstück erster Güte"--cover.

'Schrijven - was dat niet de vreugde en het voorrecht van iemand die een dringende boodschap voor de wereld had?' verzucht een van de personages in New Grub Street, de opzienbarende roman van George Gissing. Een boek uit 1891, maar angstaanjagend actueel. Een onthutsende verkenning van de literatuur nadat de schrijvers uit de tempel zijn verdreven en op de markt moeten zien te overleven. De belangrijkste personages zijn allemaal schrijvers: Edwin Reardon, een waarachtig literair talent maar door financiële omstandigheden gedwongen prulromans te schrijven; Alfred Yule, toonbeeld van wrok en rancune; en Jasper Milvain, een jongeman die de tijd verstaat en met glans slaagt, maar dan wel door alle literaire idealen te verraden. New Grub Street is een ironische, maar vooral ontroerende roman, die uitnodigt tot discussie, juist in een tijd waarin schrijvers harder dan ooit moeten strijden voor hun plaats, en waar men in de literatuur wanhopig zoekt naar rechtvaardiging.

Allan wordt 100 en dat wordt groots gevierd in het bejaardentehuis, behalve dan dat de jarige het op zijn heupen krijgt en kort voordat het feest losbarst, vertrekt. De tijd die hem rest kan hij beter besteden, vindt hij en hij klimt uit het raam en verdwijnt. Pers en burgemeester hebben het nakijken.
Allan is een nuchter type dat weinig tot geen angst kent en die verder niet al te lang stilstaat bij zijn beslissingen, maar ad hoc handelt en het avontuur op zijn hoogbejaarde leeftijd niet schuwt. Met alle gevolgen van dien. De vaart houdt hij er in elk geval in, want vanaf het moment dat hij het bejaardentehuis verlaat, wordt De 100-jarige man die uit het raam klom en verdween een soort roadtrip waarbij de lezer de memorabele avonturen van de 100-jarige meemaakt. Zo let hij even op een koffer voor iemand die maar niet terugkomt en dus gaat de koffer mee de bus in, maar er blijkt enorm veel (maffia)geld in te zitten, hetgeen woeste achtervolgingen tot gevolg heeft. Ook verzamelt Allan een bonte club figuren om zich heen in een zwaan-kleef-aaneffect. Tegelijkertijd passeren de memorabele momenten uit zijn leven én die van de twintigste-eeuwse geschiedenis de revue, met Allan als wel heel bijzonder gezelschap.

Vlak voor zijn dood in de jaren tachtig van de vorige eeuw gaf de grootvader van Stefan Hertmans zijn kleinzoon een paar volgeschreven oude cahiers. Door de verhalen uit zijn jeugd vermoedde Hertmans dat de inhoud wel eens onthutsend kon zijn. Jarenlang durfde hij de schriften niet te openen. Tot hij het wél deed, en onvermoede geheimen vond. Het leven van zijn grootvader bleek getekend door armoedige kinderjaren in het Gent van voor 1900, door gruwelijke ervaringen als frontsoldaat in de Eerste Wereldoorlog en door een jonggestorven grote liefde. Hij sublimeerde zijn verdriet in de stilte van de schilderkunst. In een poging dat leven te doorgronden schreef Hertmans zijn herinneringen aan zijn grootvader op. Hij citeert uit diens dagboeken en kijkt naar diens schilderijen, om uiteindelijk de ware toedracht te ontsluieren. Hertmans vertelt dit verhaal met een verbeeldingskracht waarover alleen grote schrijvers beschikken, en in een vorm die een onuitwisbare indruk op de lezer achterlaat. Oorlog en Terpentijn vormt een aangrijpende zoektocht naar een leven dat samenviel met de tragiek van een eeuw - en een postume, bijna mythische poging dat leven alsnog een stem te geven.

De geschiedenis van twee hedendaagse cowboys die beiden getrouwd zijn en gezinnen hebben, maar hopeloos verliefd op elkaar worden. Ze staan voor een gruwelijk moeilijke keuze.

Het pauselijk hof in Rome wordt in de nadagen van de Renaissance gedomineerd door de in scharlaken gestoken hogere geestelijkheid. Een jonge mysterieuze Italiaan, Giovanni Borgia, bastaard uit de beruchte familie, is op zoek naar het geheim rond zijn geboorte. Zijn speurtoch t is onder Haasses handen uitgegroeid tot een authentiek beel van die tijd - de wereld van Michelangelo en Machiavelli.

Op een ijzige dag in 1917 wordt het gewurgde lichaam gevonden van de mooie tienjarige Belle de jour. Jaren later blikt een politieagent uit het Franse stadje terug op deze nooit opgehelderde moord, die ook zijn eigen leven ingrijpend heeft veranderd.
In deze meesterlijk opgebouwde roman vol ingehouden emotie laat Philippe Claudel zien hoe snijdend de pijn om de dood van een geliefde is, en hoe grijs het schemergebied tussen goed en kwaad. Hij ontleedt het menselijk falen met de genadeloze scherpte van Dostojevski maar laat tegelijkertijd een tedere, melancholieke gloed oplichten die ook kenmerkend is voor het werk van Konrád. Grijze zielen verrast en intrigeert tot de laatste pagina.

In het oude Egypte komt in een dorp van grafbouwers een voorman op geheimzinnige wijze om het leven.

'Radetzkymars' is de geschiedenis van het verval van de Habsburgse monarchie, gezien door de ogen van de hoofdpersoon, luitenant Von Trotta. Deze klassieker van Joseph Roth begint in 1859 met Von Trotta's grootvader, die door een toeval het leven van de jonge keizer Franz Joseph redt, en het eindigt met de dood van de keizer in 1916. De Eerste Wereldoorlog is dan gaande en de oude wereldorde van de adellijke familie Von Trotta, steunpilaar van keizer en staat, is definitief verdwenen. Terwijl luitenant Von Trotta zijn wereld langzaam ziet vergaan, zoekt hij zijn heil in gokken, alcohol en vrouwen. Radetzkymars is een ongeëvenaard portret van een beschaving in verval. Het meeslepend vertelde verhaal getuigt van groot psychologisch inzicht en wordt terecht gerekend tot de hoogtepunten van de wereldliteratuur.

Een ongeëvenaard portret van een beschaving in verval. Het meeslepend vertelde verhaal getuigt van groot psychologisch inzicht en wordt terecht gerekend tot de hoogtepunten van de wereldliteratuur.

Hij raakt verzeild in achtervolgingen waar James Bond een hartverzakking van zou krijgen, hij beleeft avonturen waarbij Inidana Jones de moed in de schoenen zou zakken, en dat terwijl Alfred Kropp alles behalve een held wil zijn.
De 15-jarige Alfred Kropp vindt zichzelf lelijk, lomp en mislukt. Hij wil eigenlijk het liefst alleen op zijn kamertje rondhangen, en heeft als belangrijkste uitdaging: hoe overleef i kde middelbare school. Maar dan verleidt zijn oom Farrell, bij wie hij woont, hem mee te doen met een simpele actie om snel rijk te worden. Uit het kantoor waar zijn oom nachtportier is, moeten zij een zwaard stelen en terugbezorgen aan de rechtmatige eigenaar. Alfred vertrouwt het hele zaakje eigenlijk voor geen cent, maar laat zich toch overhalen. En dan beginnen de problemen: het zwaard blijkt Excalibur te zijn - het legendarische wapen van koning Arthur - en 'de rechtmatige eigenaar' blijkt juist de bad guy te zijn, die de vernietiging van de wereld voor ogen heeft. Op de mollige schouders van Alfred ligt de hopeloze taak zijn fout te herstellen en de wereld te redden van de ondergang. En dat is alleen nog het begin...

Vanaf 12 jaar.

De tragikomische oude dag van een ondernemer in de loopgraven van universiteit, esoterie en occultisme. Arnold Vroegop heeft lange jaren aan het hoofd gestaan van een grote petrochemische industrie. Nu hij de zestig nadert speelt voortdurend door zijn hoofd:'Is that all there is?' Bij de presentatie in Amsterdam Oud-Zuid van een dichtbundel van een vriend ontdekt hij tot zijn verwondering dat diens bestaan zich niet tot salespromoting heeft beperkt. De tycoon besluit zijn leven anders in te richten. Na een klasssieke ontwaakscéne op de eerste dag van zijn nieuwe leven beginnen er algauw verontrustende geluiden binnen te dringen in deze op het oog traditionele roman. Ook in dit tweede boek van Klaus Siegel springt de virtuositeit van de auteur in het bespelen van de meest uiteenlopende taalregisters in het oog. De schrijver waart rond in de wonderlijkste domeinen van de menselijke geest.